taken van de gebiedscommissie
Adviseren, participatie organiseren en toezien op de uitvoering.
Dat zijn de taken van de gebiedscommissies.
Adviseren: het gebiedsplan
Op alle onderwerpen die voor een gebied van belang zijn kan de gebiedscommissie het stadsbestuur gevraagd en ongevraagd adviseren. Een belangrijk instrument is het gebiedsplan. De commissie maakt samen met bewoners, ondernemers en andere partners in de wijken van het gebied zo'n plan: een bundeling van ideeën om de wijk te verbeteren. Het plan betreft specifieke gebiedsopgaven die nog niet zijn opgenomen in de stadsbrede uitvoeringsprogramma's. Het gaat dan met name over veiligheid, de buitenruimte en voorzieningen in de wijk. De plannen liggen in lijn met de taken die de gebiedscommissie uitvoert namens of in opdracht van de gemeenteraad en het college van B en W. De gebiedsdirecteur stelt het gebiedsplan op in opdracht van de gebiedscommissie en in overleg met alle partijen. Het plan wordt vervolgens als een advies voorgelegd aan de gemeenteraad. De gemeenteraad maakt bij de toekenning van middelen voor de uitvoering van het plan een stadsbrede afweging als onderdeel van de gemeentebegroting.
Organiseren en faciliteren: participatie
De gebiedscommissies hebben nadrukkelijk de taak bewoners en bedrijven op allerlei manieren te betrekken bij het maken van plannen voor de wijk. Zij organiseren en faciliteren participatie en stimuleren initiatieven van wijkbewoners via allerlei bekende maar ook nieuwe manieren, zoals crowdsourcing, digitale raadplegingen en wijkreferenda.
De gebiedscommissieleden en de gebiedsdirecteur, de gebiedsmanagers en andere ambtenaren kennen hun wijken en buurten. Commissie en directeur zijn samen verantwoordelijk voor het organiseren en faciliteren van participatie. De directeur organiseert bewonersbijeenkomsten, zet wijkreferenda op en vindt andere (nieuwe) manieren om bewoners te betrekken.
Participatie toetsen
De gebiedscommissie toetst of er voldoende geparticipeerd is. Bij onvoldoende bruikbaar resultaat kan de commissie het proces laten overdoen.
Bestaande en beproefde methoden worden doorontwikkeld en nieuwe innovatieve methoden toegevoegd. Alle methoden worden geïnventariseerd. Zo ontstaat de Rotterdamse standaard voor effectief participeren. Een leidraad, toolkit en handleiding ineen. Dit is een dynamisch instrument en is bedoeld voor gebiedscommissies, professionals en beleidsmakers in de wijk.
Toezien op uitvoering
Een andere taak van de gebiedscommissie is toezien op de goede uitvoering van het door de gemeenteraad vastgestelde gebiedsplan. Verloopt iets niet volgens afspraak, dan kan de gebiedscommissie dit aankaarten bij de gebiedsdirecteur en - indien nodig - rechtstreeks bij de gemeenteraad.
Geld, bevoegdheden en doorzettingsmacht
De kracht van de gebiedscommissie is dat die haar mandaat haalt uit het draagvlak onder buurtbewoners en niet uit formele bevoegdheden en budgetten. Een gebiedsplan dat in samenspraak met bewoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties in een gebied tot stand is gekomen, weegt zwaar voor de gemeenteraad. Het stadsbestuur zal plannen uit de gebieden met een breed draagvlak onder de bewoners serieus beoordelen.
Als de uitvoering van het door de gemeenteraad vastgestelde gebiedsplan niet goed verloopt, kan de gebiedscommissie dit via de gebiedsdirecteur ambtelijk opschalen. De gebiedsdirecteur valt rechtstreeks onder de gemeentesecretaris (de algemeen directeur van de gemeente Rotterdam). Daarnaast kunnen gebiedscommissieleden ook politiek opschalen: er zijn korte escalatielijnen richting wethouders en gemeenteraad.
De gebiedscommissie krijgt de beschikking over een budget om bewoners te betrekken bij plannen en bewonersinitiatieven uit de wijken te ondersteunen. Ideeën voor een gebied – groot en klein, voor de korte en de lange termijn – kunnen op deze manier door een gebiedscommissie op de agenda worden gezet van de gemeenteraad.
Fonds voor bewonersinitiatieven
Een nog te vormen fonds voor bewonersinitiatieven zal in ieder geval bestaan uit de besparing van de huidige bestuurslasten. Dat is ongeveer vijf miljoen euro. Dat geld wordt waarschijnlijk naar rato van het aantal inwoners verdeeld over de gebiedscommissies. De gebiedscommissie bepaalt zelf – binnen een aantal voorwaarden – aan welke bewonersinitiatieven zij geld toekent. De voorwaarden zijn gericht op versterken van de eigen kracht van de bewoners van het gebied.