Dinsdag 27 januari: HillegondaDebat ‘Participatiesamenleving’ met Job Cohen
De klassieke verzorgingsstaat verandert langzaam maar zeker in een participatiesamenleving, zo was te horen in één van de laatste troonredes. ‘Zelfredzaamheid’ en ‘eigen kracht’ zijn hierbij de belangrijke uitgangspunten.
Sluit deze vorm van doe-democratie aan bij de tijdgeest en de uitdagingen van deze tijd of is het een manier om de zekerheden van de verzorgingsstaat in korte tijd af te breken? Een HillegondaDebat over één van de meest besproken woorden van het afgelopen jaar.
De participatiesamenleving wordt wel als een nieuwe fase in de relatie tussen burger en overheid gezien, waarbij het vooral gaat om zelf dingen doen. Dat hoeft niet langer ‘via de omweg van de volksvertegenwoordiging te geschieden’. Sterker, politiek en overheid moeten aansluiting zoeken bij actieve burgers, daarop vertrouwen en leren ‘los te laten’.
Dit is echter niet zonder risico’s. In de eerste plaats is er het risico dat de dwang om iets de doen democratische waarden als publieke betrokkenheid, debat en medezeggenschap bij voorbaat onder druk zet. De vraag is in hoeverre ‘participatiedwang’ de politieke betrokkenheid van burgers vergroot.
Bovendien dringt zich de vraag op in hoeverre de doe-democratie een realistisch perspectief is. De instituties die ooit tussen de haves en de have nots van sociaal kapitaal konden bemiddelen (de kerk, de vereniging, de diaconie) zijn voor de meesten van ons allang afgeschaft. Is er voldoende sociaal kapitaal aanwezig om een samenleving te creëren waarin iedereen participeert?
Tenslotte wordt de democratie kleinschalig ingericht, doordat overheidstaken op lagere niveaus worden uitgevoerd en ‘maatwerk’ kan worden toegepast. Maar hoeveel verschil kan onze democratie kan verdragen?
Mr. M.J. (Job) Cohen (1947) studeerde publiekrecht in Groningen en promoveerde in Leiden. Hij was onder meer wetenschappelijk medewerker aan de Universiteit Leiden, decaan en rector magnificus van de Universiteit van Maastricht, staatssecretaris van onderwijs, Eerste Kamerlid, staatssecretaris van justitie, geruime tijd burgemeester van Amsterdam, en politiek leider van de PvdA en Tweede Kamerlid. Momenteel bekleedt hij verschillende maatschappelijke functies, waaronder voorzitter van de Raad van Toezicht van Wageningen University en hoogleraar Lagere Overheden aan de Universiteit Leiden (Thorbecke-leerstoel).
Plaats: Hillegondakerk, Kerkdreef 2, Rotterdam
Datum: dinsdag 27 januari 2015
Tijd: 19.30 uur inloop, 20.00 uur aanvang
Toegang: gratis (mogelijkheid tot gift)