Informatieavond 28 november 2019 gezondheidseffecten luchtvervuiling en geluidsoverlast

Op donderdag 28 november 2019 sprak bewonersorganisatie InHillegersberg op een voorlichtingsavond voor bewoners over de gezondheidseffecten van luchtvervuiling en geluidsoverlast door vliegverkeer. Drs. Hans in ’t Veen, Longarts van Sint Franciscus Gasthuis was een van de sprekers. Diverse bewoners waren op de uitnodiging afgekomen.

Je bent wat je inademt

Stofbelasting is zo oud als de mensheid. Vroeger en nu ademen we alles in wat door de lucht wordt meegenomen. Vroeger waren dat natuurlijke stoffen, zoals bodemstof, organisch materiaal, zeezout en vulkanische as etc. Tegenwoordig hebben wij ook te maken met stoffen afkomstig van landbouw/veeteelt, grote steden, zware industrie en verkeer (auto's, vrachtverkeer, vliegtuigen). Het gaat dan vooral om ozon, stikstofdioxide, fijnstof en ultra fijnstof. Voor de gezondheidseffecten geldt: Hoe kleiner de deeltjes hoe verder ze in het lichaam doordringen. Het ulta fijnstof kan via de longen doordringen in de bloedbaan en dan andere ziekten veroorzaken als Alzheimer, bloedstolsel vorming, ontstekingen, hersenbloedingen, hartritmestoornissen etc. Van de totale ziektelast gedurende een jaar is 6 procent gerelateerd aan milieufactoren. Kortdurende verhoogde blootstelling aan fijnstof of ozon levert 16.600 spoedopnames per jaar op.

In 't Veen heeft ook gekeken naar de bronnen van luchtvervuiling. 43,2 procent van het fijnstof in Nederland is afkomstig vanuit het buitenland. Het meeste fijnstof vanuit Nederland is afkomstig van de landbouw en de vervoersector. Soms is het niet zo duidelijk waar het vandaan komt: een brommer bijvoorbeeld is een veel grotere vervuiler dan een vrachtwagen. En houtrook bijvoorbeeld geeft in een jaar meer fijnstof dan 6 miljoen personenauto's.

Als longarts en opleider longziekten in het expertisecentrum Astma en COPD ziet In 't Veen dagelijks de gevolgen van de slechte luchtkwaliteit voor onze gezondheid. Zo geven cijfers aan dat er jaarlijks tenminste 12.000 mensen overlijden als gevolg van de slechte luchtkwaliteit. In 't Veen diende daarom met een groot aantal collega's een brandbrief in bij het kabinet om deze problematiek onder de aandacht te brengen.

Resultaten van het luchtmeetnet

Vervolgens presenteerde Margreet Hovenkamp, Voorzitter van bewonersorganisatie InHillegersberg, en een van de initiatiefnemers van het luchtmeetnet Hillegersberg/ Schiebroek, de resultaten na twee jaar meting. Elders in dit magazine leest u daar meer over.

Een nieuwe luchtvaartnota

De derde spreker van de avond was de heer Drs. Hans Schendstok, (plv) vertegenwoordiger bewoners Rotterdam in de Commissie Regionaal Overleg Rotterdam The Hague Airport, Lid van de werkgroep Hinderbeperking CRO-RTHA.

Schendstok betoogde dat het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (I&W) werkt aan een Luchtvaartnota 2020-2050. De nota moet antwoord geven op de vraag hoe de luchtvaart zich kan ontwikkelen in balans met andere belangen zoals veiligheid, duurzaamheid en leefbaarheid. De Luchtvaartnota bevat de visie van het kabinet en wordt gemaakt in overleg met bewoners, maatschappelijke organisaties, overheden, bedrijfsleven, kennisinstellingen en luchtruimgebruikers. In het project Herziening Luchtruim werken de ministeries van I&W en Defensie samen met Luchtverkeersleiding Nederland en andere belangenpartijen om op basis van de Luchtvaartnota het luchtverkeer daadwerkelijk in de vullen. De beleidskeuzes voor de toekomst van de Nederlandse luchtvaart in de Luchtvaartnota vormen de uitgangspunten voor de luchtruimherziening.

De luchtruimherziening richt zich op:

• meer capaciteit voor burgerluchtvaart en militaire luchtvaart;

• beperken van de impact van vliegroutes op de omgeving (geluidshinder, CO₂ en (ultra)fijnstof);
• efficiënter gebruik en beheer van het luchtruim voor alle luchtruimgebruikers.

Planning

Nog dit jaar stuurt de minister van Infrastructuur en Waterstaat de ontwerp-Luchtvaartnota naar de Tweede Kamer. Begin 2020 volgt dan een inspraakronde, wat betekent dat mensen hun zienswijze kunnen indienen.

In zijn presentatie hield Schendstok de aanwezigen voor dat het huidige systeem is gebaseerd op handhaving. Er zijn grenzen gesteld aan geluidsoverlast en die mogen niet worden overschreden. In de luchtruimherziening wordt gewerkt aan hinderbeperkende maatregelen. Maar zegt Schendstok, als zo'n maatregel is genomen, bijvoorbeeld dat op Rotterdam The Hague Airport alleen vliegtuigen mogen landen die minder lawaai maken, dan is de kans groot dat dat leidt tot een stijging van het aantal vluchten. Want de speelruimte die ontstaat wordt weer opgevuld. Dat zou weleens kunnen betekenen dat de geluidsoverlast per vliegtuig minder wordt, maar dat in totaal de overlast voor de bewoners stijgt. En over de gevolgen voor de gezondheid wordt eigenlijk helemaal niet gesproken in de voorliggende concepten van de Herziening Luchtvaart en Luchtvaartnota. Schendstok riep de aanwezigen daarom op zich te informeren hierover. Er zijn de komende tijd nog allerlei inspraakrondes, wellicht is het nodig uw stem te laten horen.

De bewonersorganisatie InHillegersberg volgt de ontwikkelingen met belangstelling.

Meer weten over dit onderwerp?

Kijk op www.luchtvaartindetoekomst.nl